I C 346/23 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Bochni z 2024-12-09
Sygn. akt I C 346/23
UZASADNIENIE
wyroku Sądu Rejonowego w Bochni z dnia 18 listopada 2024 roku
zgodnie z art. 505 8 § 4 k.p.c.
I. Strona powodowa D.sp. z o.o. sp.k. w K. wniosła o zasądzenie od strony pozwanej T. (...) w W. kwoty 1 359,15 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 2 czerwca 2023 roku do dnia zapłaty. Nadto domagała się zasądzenia na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania.
W uzasadnieniu wskazała, że w marcu 2023 roku, wykonała naprawę samochodu marki (...)o nr rej (...) i wystawiła fakturę przyjmując stawki za prace naprawcze na poziomie 350 zł za jedną roboczogodzinę. Naprawa pojazdu wykonywana była w ramach umowy ubezpieczenia Auto-Casco, przy czym pozwany zakwestionował stawki stosowane przez stronę powodową obniżając je do kwoty 220 zł netto. Strona powodowa wskazała, że z § 36 OWU przy wariancie serwisowym jakim objęty był przedmiotowy samochód odszkodowanie ustala się według średniej stawki stosowanej w warsztacie autoryzowanym danej marki. Strona powodowa wskazała, że na terenie K. działają tylko 2 autoryzowane zakłady napraw (...)– jeden prowadzony przez stronę powodową a drugi prowadzony przez (...) sp. z o.o. sp.k. w K. – w związku z powyższym dla oceny średniej stawki należało przyjąć stawkę stosowaną przez powoda.
Nadto strona powodowa wskazała, że na podstawie umowy cesji nabyła od poszkodowanego roszczenia wynikające ze szkody komunikacyjnej, a co za tym idzie przysługuje jej prawo dochodzenia roszczeń od pozwanego ubezpieczyciela.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 października 2023 roku Sąd Rejonowy w Bochni, sygn. akt I Nc 717/23 w całości uwzględnił żądanie strony powodowej.
Strona pozwana T. (...)w W. w sprzeciwie od nakazu zapłaty zaskarżyła nakaz zapłaty w całości domagając się oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu.
W uzasadnieniu przyznała, że przyjęła odpowiedzialność co do zasady wypłacając w dniu 15.03.2023 r. odszkodowanie w wysokości 6 381,46 zł, a następnie dopłacając w dniu 1.06.2023 r. dalszą kwotę 4 816,73 zł – łącznie zatem wypłaciła kwotę 11 198,19 zł. Podkreśliła, że jeżeli chodzi o stawki robocizny to w toku postępowania likwidacyjnego ustalono, że strona powodowa w latach 2021-2023 stosowała stawki za prace naprawcze na poziomie 180 zł netto (lata 2021-2022) zaś w 2023 r. zastosowano stawkę na poziomie 350 zł, a zatem wyższą o 95% niż w roku poprzednim przy czym jest to całkowicie bezzasadne, gdyż inny autoryzowany serwis (...)w K. - (...) sp. z o.o. spk. w 2023 roku stosował stawki na poziomie 200 zł. Podobnie inne zakłady autoryzowane ASO (...)w Polsce w 2023 roku stosowały stawki za prace naprawcze na poziomie 170-264 zł za prace naprawcze.
II. Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z dyspozycją art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Celem ubezpieczenia jest bowiem zapewnienie ubezpieczającemu ochrony ubezpieczeniowej. Jest to w pełni uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, gdyż pozwala zapewnić ubezpieczonej osobie wyrównanie szkody wynikającej z pewnych zdarzeń losowych czy też uzyskanie świadczenia w związku z wystąpieniem oznaczonych zdarzeń dotyczących jej zdrowia czy życia, w efekcie więc dana osoba zapewnia sobie możliwość uzyskania świadczenia w razie nastąpienia określonych zdarzeń losowych.
W niniejszej sprawie roszczenie jakiego domagała się strona powodowa wynikało z umowy ubezpieczenia Autocasco samochodu osobowego marki (...)o nr rej (...) jaką jego poprzednik (M. D. od którego strona powodowa w drodze umowy cesji nabyła wierzytelność) zawarł ze stroną pozwaną (wariant serwisowy). A zatem zasadność tego żądania należało oceniać przez pryzmat tej właśnie umowy. Zakres zaś tej umowy wyznaczały dwie grupy regulacji z jednej strony treść samej umowy która określała przedmiot i strony umowy, a z drugiej ogólne warunki ubezpieczenia autocasco pojazdów mechanicznych, które z kolei określały szczegółowe kwestie związane z zakresem odpowiedzialności ubezpieczyciela, jak też sposób obliczenia odszkodowania w razie zajścia określonego wypadku (zdarzenia losowego).
Obowiązująca w polskim porządku prawnym swoboda umów dopuszcza zawieranie umów w takim kształcie, przy czym zgodnie z dyspozycją art. 384 § 1 k.c. wzorce umowne takie jak ogólne warunki umów, wzory umów czy regulaminy wiążą strony tylko wówczas, gdy druga strona umowy otrzymała ich tekst przy zawarciu umowy. Tego typu konstrukcje umów są często stosowane przez dużych przedsiębiorców np. przez banki czy zakłady ubezpieczeń. Przy czym same wzorce umowne nie są przepisami prawa, a kwalifikowanymi oświadczeniami woli o szczególnym reżimie prawnym. W praktyce polega to na tym, że jeśli dany wzorzec spełnia odpowiednie warunki, to kształtuje treść stosunku prawnego wynikającego z umowy. W przypadku umów ubezpieczenia posługiwanie się przez ubezpieczyciela ogólnymi warunkami ubezpieczenia prowadzi do ujednolicenia zasad odpowiedzialności ubezpieczyciela i dodatkowo pozwala na bardziej precyzyjne szacowanie ubezpieczonego ryzyka.
Przechodząc zatem do zasadniczego wątku rozważań to wskazać należy, że szczegółowe kwestie dotyczące wypłaty odszkodowania w przypadku uszkodzenia samochodu marki (...)o nr rej. (...) regulowały Ogólne Warunki Ubezpieczenia Auto-Casco zatwierdzone uchwałą zarządu (...)nr 253/21 z 18.10.2021 r. Kwestię naprawy za pomocą wariantu serwisowego reguluje § 36 OWU zgodnie z którym:
1. w przypadku ustalania wysokości odszkodowania na podstawie faktur przyjmuje się:
1) koszt robocizny w oparciu o technologiczne czasy napraw określone przez producenta pojazdu i ujęte w systemach eksperckich,
2) średnią stawkę stosowaną w warsztacie autoryzowanym danej marki lub nieautoryzowanym (w zależności od rodzaju warsztatu w którym dokonywana jest naprawa pojazdu) działającym na terenie miejsca zamieszkania/siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą lub leasingobiorcą przy czym koszt ten nie może przekroczyć stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki,
3) koszt części zamiennych do naprawy pojazdu o jakości „O”,
4) 100% kosztów materiałów niezbędnych do dokonania naprawy pojazdu.
W przedmiotowej sprawie okolicznością niesporną było to, że strona powodowa prowadzi Autoryzowaną Stację Obsługi pojazdów marki (...)i za wykonaną naprawę zastosowała stawkę za prace naprawcze na poziomie 350 zł netto (430,50 brutto). W tym czasie na terenie K. funkcjonowała jeszcze jedna Autoryzowana Stacja Obsługi pojazdów marki (...)prowadzona przez (...) sp. z o.o. sp.k. w K. gdzie jak wynika z informacji przedstawionych przez ten podmiot Sądowi średnia stawka za prace naprawcze w 2023 roku to 221,40 zł brutto. A zatem mając na uwadze treść OWU należało przyjąć ze średnia stawka za prace naprawcze w 2023 roku na terenie K. wynosiła 323,95 zł (430,50 +221,40 =651,90 : 2 = 325,95 zł).
Mając na uwadze to, że czas naprawy pojazdu poszkodowanego wynosił 8,5 godziny to średni koszt prac naprawczych wynosił 2 770,57 zł brutto, zaś strona pozwana dotychczas wypłaciła kwotę 2 295,59 zł, a zatem do zapłaty pozostaje jeszcze kwota 474,98 zł i taką też kwotę należało zasądzić stronie powodowej tytułem brakującej części odszkodowania.
Jeżeli chodzi o odsetki od zasądzonej sumy odszkodowania to zgodnie z art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się wtedy gdy wynika to z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. Zgodnie zaś z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W niniejszej sprawie świadczenie jakie pozwany winien uiścić powodowi należy do grupy świadczeń bezterminowych, tzn. takich, w których obowiązek ich spełnienia aktualizuje się dopiero z chwilą wezwania przez wierzyciela.
W myśl art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione po wezwaniu dłużnika do jego wykonania. Z przytoczonego przepisu wynika więc, że termin wykonania zobowiązania może być nieokreślony (zobowiązanie bezterminowe) lub określony ściśle, np. datą lub zdarzeniem, które ma nastąpić w przyszłości (zobowiązanie terminowe). W tym wypadku źródłem ustalonego terminu jest ustawa lub umowa stron; ponadto termin spełnienia świadczenia może wynikać z właściwości rzeczy.
W niniejszej sprawie jak wynika z analizy akt sprawy przelew z tytułu zapłaty za wykonaną naprawę zgodnie z fakturą miał nastąpić do dnia 27 kwietnia 2023 roku, tymczasem ubezpieczyciel w dniu 1 czerwca 2023 roku podjął decyzję tylko o wypłacie części odszkodowania, a zatem zasadnie strona powodowa domaga się odsetek od dnia 2 czerwca 2023 roku (punkt I wyroku).
W pozostałym zakresie w ocenie Sądu brak było podstaw do uwzględnienia żądania strony powodowej jak już wskazano we wcześniejszej części uzasadnienia zgodnie z OWU przy ustalaniu wysokości odszkodowania należy uwzględnić „średnią stawkę stosowaną w warsztacie autoryzowanym danej marki lub nieautoryzowanym (w zależności od rodzaju warsztatu w którym dokonywana jest naprawa pojazdu) działającym na terenie miejsca zamieszkania/siedziby ubezpieczonego lub użytkownika pojazdu będącego kredytobiorcą lub leasingobiorcą przy czym koszt ten nie może przekroczyć stawki obowiązującej w warsztatach posiadających autoryzację producenta danej marki” – na terenie K. funkcjonują 2 autoryzowane stacje marki (...), a zatem przy ustalaniu wysokości odszkodowania należało przyjąć średnią cenę z tych 2 stacji, a jest to kwota 325,95 zł. Przyjęcie, że obowiązuje tylko stawka 350 zł netto wskazana przez stronę powodową w fakturze nie byłoby średnią stawką, a stawką stosowanym przez dane ASO i wówczas byłoby to ujęte w ten sposób, że ubezpieczyciel zwraca koszty naprawy wg ceny wskazanej przez dane ASO w fakturze”, a skoro jest mowa o średniej stawce, a w K. działają 2 tego typu podmioty to należało również uwzględnić ceny stosowane również przez 2 podmiot, bo dopiero wówczas otrzymujemy średnią stawkę. Z tych też względów w pozostałym zakresie brak było podstaw do uwzględnienia żądania strony powodowej i zostało ono oddalone (punkt II wyroku).
W tym miejscu zauważyć należy, że powód co prawda w pozwie wskazywał, że w razie kwestionowania kosztów naprawy przez ubezpieczyciela domaga się przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia stawek za roboczogodzinę stosowaną przez ASO na terenie K. - dowód Sąd jednak pominął. Zauważyć bowiem trzeba, że postępowanie prowadzone było według przepisów o postępowaniu uproszczonym – zgodnie z art. 505 7 § 2 k.p.c. opinii biegłego nie zasięga się jeżeli przewidywany koszt miałby przekroczyć wartość przedmiotu sporu. Poza tym przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego prowadziłaby jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Podkreślić należy, że Sąd na rozprawie zwrócił się o taką informację, a po jej uzyskaniu przy pomocy prostej operacji matematycznej możliwe było ustalenie średniej stawki i niepotrzebny był do tego dowód z opinii biegłego.
III. Koszty postępowania:
Orzekając o kosztach postępowania kierował się Sąd zasadą wyrażoną w art. 100 k.p.c.,
w myśl której w razie częściowego tylko uwzględniania żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.
Roszczenie strony powodowej w niniejszej sprawie zostało uwzględnione w zakresie 35 %, zaś strona pozwana wygrała ów proces w zakresie 65 %. W związku z wszczętym procesem strona powodowa poniosła następujące koszty: opłatę sądową od pozwu w wysokości 100 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wynagrodzenie reprezentującego powoda pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości stawki minimalnej w kwocie 270 zł zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800). Łącznie zatem poniósł powód koszty postępowania w kwocie 387 zł.
Strona pozwana poniosła następujące koszty: opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wynagrodzenie reprezentującego powoda pełnomocnika będącego radcą prawnym wysokości stawki minimalnej w kwocie 270 zł zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804). Łącznie zatem strona pozwana poniosła koszty postępowania w kwocie 287 zł.
Wobec powyższego należy wskazać, że łącznie koszty postępowania wyniosły 674 zł. Powód stosownie do wyników niniejszego postępowania, powinien ponieść 65% tych kosztów, a strona pozwana 35 % tych kosztów. Powód powinien zatem ponieść koszty postępowania w kwocie 438,10 zł (674 x 65% = 438,10 zł), zaś strona pozwana powinna ponieść koszty postępowania w kwocie 235,90 zł (674 x 35% = 235,90 zł). Powód tymczasem w związku z postępowaniem wyłożył kwotę 387 zł, a zatem o 51,10 zł mniej niż na niego przypadało (438,10-387), natomiast strona pozwana dotychczas wyłożyła kwotę 287 zł tytułem kosztów, a więc o 51,10 zł więcej niż na nią przypada (287-235,90). W tej sytuacji stwierdzić należało, że powód powinien zwrócić stronie pozwanej kwotę 51,10 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Mając na uwadze wszystkie okoliczności oraz powołane w treści uzasadnienia przepisy prawa Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
Sędzia Katarzyna Sendorek
Z A R Z Ą D Z E N I A :
- odnotować uzasadnienie,
- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:
- pełnomocnikom stron przez PI
- kal. 2 tygodnie.
Sędzia Katarzyna Sendorek
9/12/2024 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Bochni
Data wytworzenia informacji: